Op deze pagina leggen we uit wat de sectorplannen voor het hoger onderwijs zijn en wat ze betekenen voor het SSH-domein.

Wat zijn sectorplannen?

Sectorplannen zijn gezamenlijke plannen voor hoger onderwijs en wetenschap. Er zijn sectorplannen voor vier domeinen: sociale en geesteswetenschappen, bèta-, technische en medische wetenschappen.

Het kabinet probeerde met deze sectorplannen vanaf 2022 de kwaliteit van het hoger onderwijs en wetenschap te verbeteren.

In het kader van de plannen werken universiteiten samen aan verschillende maatschappelijke thema’s. Binnen de sociale wetenschappen werken universiteiten interdisciplinair samen aan thema’s, zoals veerkracht bij de jeugd, psychische aandoeningen, de menselijke factor in nieuwe technologieën, maatschappelijke transitie en gedragsverandering, en maatschappelijke ongelijkheid en diversiteit – essentiële kennis voor maatschappelijke vooruitgang. Het Talma Instituut van de Vrije Universiteit (VU) doet bijvoorbeeld onderzoek naar informatie-uitwisseling, communicatie en samenwerking als cruciale factoren voor toegankelijke zorg.

In de geesteswetenschappen ligt de focus op humane AI en de gedataficeerde samenleving, en op cultureel erfgoed en identiteit. Zo doet de Universiteit Utrecht interdisciplinair onderzoek naar Human-centered Artificial Intelligence, door inzichten uit de informatica, filosofie, taalkunde en psychologie te koppelen aan maatschappelijke vraagstukken en partners.

Universiteiten hebben met investeringen vanuit de overheid in 2022 en daarna 1200 universitair docenten aangenomen om onderzoek te doen en onderwijs te geven op de thema’s die in de sectorplannen zijn bepaald.

Meerwaarde sectorplannen

Eind 2024 besloot onderwijsminister Eppo Bruins om de geplande bezuiniging op de sectorplannen te annuleren. Minister Bruins zorgde er met het behoud van de sectorplannen voor dat er goede afstemming en samenwerking mogelijk blijft tussen universiteiten en disciplines. Bovendien kunnen universiteiten en onderzoekers hun inhoudelijke bijdrage aan de grote uitdagingen waar Nederland voor staat voortzetten. De 1200 onderzoekers zorgen gezamenlijk voor een verlichting van de werkdruk.

De SSH-sectorplannen

De SSH-raad vertegenwoordigt het Nederlandse domein van de sociale wetenschappen, geesteswetenschappen, de rechtsgeleerdheid en de economische wetenschappen.

Kenners en leidinggevenden uit de sector van de sociale wetenschappen ontwikkelden het sectorplan ‘Van inzicht naar impact’. Voor de geesteswetenschappen werd het sectorplan ‘Traditie in transitie’ uitgewerkt.

De SSH-raad kwam met een SSH breed plan: ‘Welvaart, participatie en burgerschap in een digitale wereld’. Met het sectorplan beogen wij optimaal bij te kunnen dragen aan antwoorden op fundamentele vragen en uitdagingen voor de maatschappij. Door de basis te versterken, samen te werken en door duidelijke keuzes te maken. Joanne van der Leun is de landelijke coördinator van dit SSH brede sectorplan.

Het SSH brede sectorplan vindt u hieronder (42 pagina’s). Het document ernaast bevat ook de sectorplannen van de sociale wetenschappen en geesteswetenschappen (422 pagina’s).

Het sectorplan Rechtsgeleerdheid is te vinden als deel C van het domeinbeeld ‘Samen Sterker’.